From Wikipedia, the free encyclopedia
For other uses, see .
Vegetable salad with feta cheese. (White blocks near top layer of salad.)
Feta (: φ?τα, féta, "slice") is a
white cheese made in
milk, or from a mixture of sheep and 's milk. Similar brined white cheeses produced outside the European Union are often made partly or wholly of cow's milk, and they are also sometimes called feta. It is a crumbly
cheese, commonly produced in blocks, and has a slightly grainy texture. Feta is used as a table cheese, as well as in salads (e.g. the ) and pastries. Most notable is its use in the popular -based dishes
("spinach pie") and
("cheese pie"), or served with some olive oil or olives and sprinkled with aromatic herbs such as . It can also be served cooked or , as part of a , in , or as a salty alternative to other cheeses in a variety of dishes.
Since 2002, "feta" has been a
product in the . According to the relevant , only those cheeses produced in a traditional way in some areas of Greece (mainland and the island of ), and made from sheep's milk, or from a mixture of sheep and goat's milk (up to 30%) of the same area, may bear the name "feta". However, similar white-brined cheeses (often called "white cheese" in various languages) are found in the
and around the .
Feta is a Greek soft brined white cheese with small or no holes, a compact touch, few cuts, and no skin. It is usually formed into large blocks, which are submerged in brine. Its flavor is tangy and salty, ranging from mild to sharp. Its maximum moisture is 56%, its minimum fat content in dry matter is 43%, and its
usually ranges from 4.4 to 4.6. Feta is traditionally categorized into "firm" and "soft" varieties. The firm variety is tangier and considered higher quality. The soft variety is almost soft enough to be spreadable, mostly used in pies and sold at a cheaper price. When sliced, feta always produces a varying amount of trímma, "crumble", which
trímma is not sellable and is usually given away for free upon request.
High-quality feta should have a creamy texture when sampled, and aromas of ewe's milk, butter, and yoghurt. In the mouth it is tangy, slightly salty, and mildly sour, with a spicy finish that recalls
and , as well as a hint of sweetness.
Traditionally (and legally within the EU), feta is produced using only whole sheep's milk, or a blend of sheep's and goat's milk (with a maximum of 30% goat's milk). The milk may be pasteurized or not, but most producers now use pasteurized milk. When the pasteurized milk has cooled to approximately 35 °C (95 °F),
is added and the
is left to coagulate. The compacted curds are then cut up and placed in a special mould or a cloth bag to allow the whey to drain. After several hours, the curd is firm enoug salinity will eventually reach approximately 3%, the salted curds are then placed (depending on the producer and the area of Greece) in metal vessels or wooden barrels, and allowed to infuse for several days. After the dry-salting of the cheese is complete, aging or maturation in
(a 7% salt in water solution) takes several weeks at room temperature and then for at least 2 months in a refrigerated high-humidity environment, and as before, this takes place either in wooden barrels or metal vessels, depen however, barrel aging is said to give the cheese a unique flavor and is more traditional. The containers are then shipped to supermarkets where the cheese is cut and sold directl alternatively blocks of standardized weight are packaged in sealed plastic cups with some brine. Feta dries relatively quickly ev if stored for longer than a week, it should be kept in brine or in lightly salted milk.
"They make
it is a pity they are so salty. I saw great warehouses full of them, some in which the brine, or salmoria as we would say was two feet deep, and the large cheeses were floating in it. Those in charge told me that the cheeses could not be preserved in any other way, being so rich. They do not know how to make butter. They sell a great quantity to the ships that call there: it was astonishing to see the number of cheeses taken on board our own galley."
Pietro Casola, 15th-century Italian traveler to Crete
The earliest references to cheese production in Greece date back to the 8th century BC and the technology used to make cheese from sheep's or goat's milk, as described in 's
involving the contents of 's cave, is similar to the technology used by Greek shepherds today to produce feta. Cheese made from sheep's/goat's milk was a common food in
and an integral component of later Greek gastronomy. Feta cheese, specifically, is first recorded in the
(Poem on Medicine 1.209) under the name prósphatos (Greek: πρ?σφατο?, "recent" or "fresh"), and was produced by the
of . In the late 15th century, an
visitor to , Pietro Casola, describes the marketing of feta, as well as its storage in brine.
The Greek word feta (φ?τα) comes from the Italian word fetta ("slice"), which in turn is derived from the Latin word offa ("a morsel", "piece"). It was introduced into the Greek language in the 17th century, became a widespread term in the 19th century, and probably refers to the practice of slicing cheese in order to place the slices into barrels.
After a long legal battle with , which produced a cheese under the same name using chemically blanched cow's milk, the term "feta" has been a
(PDO) since October 2002, which limits the name "feta" within the
to brined cheese made exclusively of sheep's/goat's milk in Greece.
In 2013, an agreement was reached with Canada in which feta made in Canada would be called "feta style" cheese, and would not depict on the label anything evoking Greece.
According to the Commission, the biodiversity of the land coupled with the special breeds of sheep and goats used for milk is what gives feta cheese a specific aroma and flavor. When needed to describe an imitation feta, names such as "salad cheese" and "Greek-style cheese" are used. The European Commission gave other nations five years to find a new name for their "feta" cheese, or stop production. Because of the decision by the European Union, Danish dairy company
changed the name of its white cheese products to Apetina, which is also the name of an Arla food brand established in 1991.
. Feta cheese, a traditional product, is usually sliced, cut into small cubes, or crumbled.
Similar cheeses can be found in:
(djath i bardh? or djath i Gjirokastr?s)
(pendir, lit. "cheese")
(бяло сирене, bjalo , lit. white cheese)
(fromage de style feta, lit. feta style cheese)
(balkánsk? s?r, lit. "Balkan cheese")
(salatost, salad cheese)
(salaattijuusto, salad cheese)
(?????, kveli, lit. cheese)
(Schafsk?se, sheep cheese)
(; ???? ?????? panīr-e līghvān')
(gvina bulgarit, lit. Bulgarian cheese)
(casu 'e fitta )
(gibneh bulgharieh, lit. Bulgarian cheese)
(бело сире?е, belo , lit. white cheese)
(брынза, )
(сир,брнза )
(Balkánsky syr, lit. "Balkan cheese")
(, lit. white cheese)
(, lit. white cheese)
(бринза, )
Wikimedia Commons has media related to .
Gooch, Ellen (Spring–Summer 2006). . Epikouria: Fine Foods and Drinks of Greece (2). Triaina Publishing.
. Fetamania. CheeseNet: Promoting Greek PDO Cheese. .
European Union (15 October 2002). . European Commission – Agriculture and Rural Development: Door. p. 18.
. Fetamania. CheeseNet: Promoting Greek PDO Cheese. .
. Odysea. Odysea Limited. .
, p. 190.
Homer. Odyssey, 9.193–9.230.
, p. 283.
. Fetamania. CheeseNet: Promoting Greek PDO Cheese. .
Harper, David (). . Online Etymology Dictionary.
(PDF). European Commission: Agriculture and Rural Development. London Economics. November 2008. p. 219: "Feta was finally registered for good as a PDO in October 2002".
Diane Kochilas (8 March 2006). .
2014. In October, after a decade-long legal battle in which Greece faced up to dairy giants like Germany, Denmark and France and their versions of white, brined cheese, the organization's European Court awarded Greek feta 'protected designation of origin' status. That designation was created to assure the quality of traditional food products, including prosciutto di Parma, Roquefort cheese and Kalamata olives.
Giorgos Christides (13 December 2013). .
2014. But new Canadian brands of 'feta' will have to call their cheese 'feta-style' or 'imitation feta' and cannot evoke Greece on the label, such as using Greek lettering or an image of ancient Greek columns.
. Arla. Arla Foods. .
Babiniotis, George D. (1998).
(in Greek). Athens: Kentro Leksikologias.  .
Barthélemy, R Sperat-Czar, Arnaud (2004). . London: Hachette Illustrated.  .
Dalby, Andrew (1996). . London and New York: Routledge.  .
Harbutt, Juliet (2006). . London: Hermes House.  .
Polychroniadou-Alichanidou, Anna (2004). "13: Traditional Greek Feta". In Hui, Y.H.; Meunier-Goddik, L Josephsen, J Nip, Wai-K Stanfield, Peggy S. . New York: Marcel Dekker, Inc. pp. 283–299.  .
: Hidden categories:Bách khoa toàn th? m? Wikipedia
?μνο? ε?? τ?ν ?λευθερ?αν
R?t ti?c, ho?c JavaScript b? t?t trong trình duy?t c?a b?n ho?c trình duy?t kh?ng có trình ch?i nào ???c h? tr?.
B?n có th?
?? ch?i ?o?n ?m ho?c ?o?n video trong trình duy?t.
Hành chính
Chính ph?
Ng?n ng? chính th?c
Thành ph? l?n nh?t
Di?n tích
9251 km? ()
Di?n tích n??c
Ngày thành l?p
D?n s? ??c l??ng (2009)
801600 ng??i ()
D?n s? (2001)
689565 ng??i
85 ng??i/km? ()
T?ng s?: 21.400 t?
0,912 cao ()
Th?ng tin khác
Síp (: Κ?προ?, : K?pros, : ['cip?o?s]; : K?br?s), tên chính th?c C?ng hòa Síp (: Κυπριακ? Δημοκρατ?α, Kypriakī? Dīmokratía, [cip?ia'ci ?imo?k?a'tia]; : K?br?s Cumhuriyeti), là m?t
n?m ? phía ??ng , phía nam
và phía t?y
Síp là hòn ??o l?n th? ba ? ??a Trung H?i, và là m?t trong nh?ng ??a ?i?m thu hút nhi?u khách du l?ch nh?t, v?i h?n 2.4 tri?u du khách m?i n?m. Là m?t c?u , n??c này tr? thành m?t n?n
??c l?p n?m 1960 và m?t thành viên c?a
n?m 1961. C?ng hoà Síp là m?t trong nh?ng n?n kinh t? phát tri?n nh?t trong vùng, và ?? là m?t thành viên c?a
t? ngày 1 tháng 5 n?m 2004.
?? tìm cách x?m l??c Síp nh?ng ?? b? T?ng th?ng Hoa K?
m?nh m? lên án trong m?t b?c th? ngày 5 tháng 6 n?m 1964.
N?m 1974, Th? Nh? K? l?i d?ng m?t ?m m?u
c?a , nh? m?t c? h?i ??
vùng phía b?c hòn ??o. Cu?c x?m l??c c?a Th? Nh? K? ?? d?n t?i
c?a hàng nghìn ng??i Síp và s? thành l?p m?t th?c th? chính tr? Síp thu?c Th? Nh? K? ly khai ? mi?n b?c và ch? ???c Th? Nh? K? c?ng nh?n. S? ki?n này và tình hình chính tr? kéo theo nó là các v?n ?? .
C?ng hoà Síp,
v?i toàn b? hòn ??o Síp và nh?ng vùng bi?n xung quanh ngo?i tr? các ph?n nh? theo m?t hi?p ??c v?i
có ch? quy?n. C?ng hoà Síp
b? ph?n chia thành b?n ph?n chính:
Vùng d??i quy?n ki?m soát th?c t? c?a C?ng hoà Síp, g?m kho?ng 59% di?n tích hòn ??o ? phí
Vùng chi?m ?óng c?a Th? Nh? K? ? phía b?c,
, v?i kho?ng 37% di?n tích hòn ??o và
b?i Th? Nh? K?;
, ph?n chia hai vùng trên, chi?m kho?ng 3% di?n tích hòn ??o; và
() c?a Anh, v?i kho?ng 3% di?n tích hòn ??o.
Cái tên "Síp" trong ti?ng Vi?t có l? có ngu?n g?c t? tên qu?c gia này trong ti?ng Pháp là "Chypre". Còn trong , t? Cyprus có
h?i khó xác ??nh. M?t l?i gi?i thích có th? là t? ti?ng Hy L?p ch?
(), κυπ?ρισσο? (kypárissos), hay th?m chí cái tên Hy L?p c?a
(), κ?προ? (k?pros). M?t l?i gi?i thích khác cho r?ng nó xu?t phát t? t?
cho . Ví d?, Georges Dossin, cho r?ng nó có ngu?n g?c t?
(zubar) hay
(kubar), b?i tr? l??ng ??ng l?n ???c tìm th?y trên hòn ??o. Th?ng qua th??ng m?i xuyên bi?n hòn ??o này ???c ??t tên theo t? ti?ng
cho lo?i kim lo?i này th?ng qua c?u aes Cyprium, "kim lo?i c?a Síp", sau này vi?t g?n thành Cuprum. Síp c?ng ???c g?i là "hoàn ??o c?a Aphrodite hay tình yêu", b?i trong , v?
, c?a s?c ??p và tình yêu ???c sinh ra t?i Síp.
Các bi?u l? c?a Assyrian C? cho "hòn ??o nhi?u n?ng xa x?i" là kype?-a? ?-iti?, ?? nhi?u l?n ???c chuy?n ngh?a sang ti?ng Hy L?p là kyperus nytis, hay kyprezu-nytys có ngh?a (trong th? ng? Cretan C?) "hòn ??o nhi?u n?ng phía nam".[] Sau ?ó nó liên quan t?i vi?c ng??i Cretan ??t tên cho nó nh? v?y, và k?t qu? là "hòn ??o nhi?u n?ng phía nam", "Kipriuznyt".[] M?t kh? n?ng khác là ng??i Phoenician ?? g?i nó là "K?iprii U?zta" (??o Cam),[] cái tên xu?t hi?n trong th?i La M? và h? ngh? nó ???c ??t theo tên m?t trong nh?ng v? hoàng ?? c?a h?, và g?i nó là "Ciprea Augusta".[] Cùng v?i th?i gian, Augusta b? b? ?i và ch? còn l?i Ciprea.
Bài chi ti?t:
??o qu?c thu?c , n?m ? vùng phía , cách b? bi?n Nam
kho?ng 80 km. V? trí bao quát và thu?n l?i trên các ???ng d?n ??n
?? n?ng cao t?m quan tr?ng v? chi?n l??c c?a ??o qu?c này. Hai
tr?i dài ? b? bi?n phía B?c và
phía T?y Nam chi?m ph?n l?n ??t ?ai trên ??o, b? ph?n cách b?i ??ng b?ng tr?ng tr?i dài ? gi?a.
Bài chi ti?t:
Bài chi ti?t:
T??ng truy?n, Síp là n?i sinh c?a ,
và là n?i ? c?a ,
và . ??a ?i?m có ho?t ??ng c?a con ng??i s?m nh?t ???c xác ??nh là , n?m ? b? bi?n phía nam, cho th?y nh?ng ng??i
?? có m?t trên hòn ??o t? kho?ng , v?i nh?ng
??nh c? t? kho?ng n?m 8200 tr??c C?ng Nguyên. S? xu?t hi?n c?a nh?ng ng??i ??u tiên trùng kh?p v?i cu?c tuy?t ch?ng c?a nh?ng chú
và , các x??ng s? c?a chúng là kh?i ngu?n cho truy?n thuy?t . Các gi?ng n??c ???c phát hi?n b?i các nhà kh?o c? h?c ? phía t?y Síp ???c cho là thu?c s? nh?ng gi?ng c? nh?t Trái ??t, có niên ??i t? 9,000 t?i 10.500 n?m. Chúng ???c cho là b?ng ch?ng v? s? ph?c t?p c?a các c?ng ??ng ??nh c? ??u tiên. Nh?ng di tích c?a m?t chú
tám tháng tu?i ???c tìm th?y ???c ch?n c?t v?i ng??i ch? c?a nó t?i m?t ??a ?i?m
riêng bi?t t?i Síp. Ng?i m? ???c ??c tính có 9.500 n?m tu?i, tr??c c? n?n v?n minh
và ??y lùi
lên s?m r?t nhi?u.
Có nhi?u ??t con ng??i và ng??i ??nh c? t?i ??y c?ng nh? nh?ng ng??i m?i nh?p c? t?i hòn ??o trong th?i k? ?? ?á m?i, dù nh?ng tr?n ??ng ??t ?? phá hu? các c? s? h? t?ng t? kho?ng n?m 3800 tr??c C?ng nguyên. Nhi?u làn sóng ng??i nh?p c? ti?p n?i, g?m c? m?t s? b? t?c t? ti?u ? giúp t?ng c??ng ngh? th? c?ng ch? tác kim lo?i trên hòn ??o, dù nh?ng ?? t?o tác ???c phát hi?n t? th?i này r?t hi?m khi có ch?t l??ng cao.
???c báo tr??c v?i s? xu?t hi?n c?a nh?ng ng??i
??n hòn ??o này t? kho?ng n?m 2400 tr??c C?ng Nguyên.
l?n ??u tiên t?i Síp kho?ng n?m , v?i nh?ng khu ??nh c? thu?c th?i k? này n?m r?i rác trên kh?p hòn ??o. M?t làn sóng ng??i ??nh c? Hy L?p khác ???c cho là ?? di?n ra trong giai ?o?n
tr??c C?ng Nguyên, và ??c ?i?m Hy L?p n?i b?t trên ??o c?ng b?t ??u t? giai ?o?n này. Nhi?u
?? ???c tìm th?y t? , nh? Kart-Hadasht có ngh?a 'Th? tr?n M?i', g?n Larnaca và Salamis hi?n nay.
chinh ph?c n?m , tr??c m?t giai ?o?n ng?n d??i s? cai tr? c?a Ai C?p và cu?i cùng là Ba T? n?m . Ng??i Síp, d??i s? l?nh ??o c?a , gia nh?p cùng v?i nh?ng ng??i anh em Hy L?p t?i
trong cu?c
kh?ng thành c?ng n?m
. Hòn ??o b? ??a l?i d??i quy?n cai tr? liên t?c c?a Hy L?p b?i
c?a Ai C?p sau cái ch?t c?a ?ng. S?
toàn b? di?n ra trong , ch? ch?m d?t khi Síp b?
sáp nh?p n?m . Síp là m?t trong nh?ng ?i?m d?ng ??u tiên trong chuy?n hành trình
Bài chi ti?t:
, N? hoàng Síp.
N?m 395, Síp tr? thành m?t ph?n c?a , ?? ch? này m?t quy?n ki?m soát hòn ??o vào tay ng??i
n?m 649 tr??c khi tái giành l?i n?m 966. Trong , n?m 1191,
?? chi?m hòn ??o t? . ?ng dùng nó nh? m?t c?n c? h?u c?n chính khá an toàn kh?i . M?t n?m sau
mua l?i hòn ??o t?
?? bù cho nh?ng thi?t h?i c?a v??ng qu?c c?a ?ng.
n?m quy?n ki?m soát ??o n?m 1489 sau s? thoái v? c?a N? hoàng . Bà là v? goá c?a James II ng??i là
cu?i cùng. S? d?ng nó nh? m?t c?ng th??ng m?i quan tr?ng, ng??i Venice nhanh chóng c?ng c? ; thành ph? th? ?? hi?n t?i c?a Síp, v?i nh?ng B?c t??ng Venice n?i ti?ng. Trong su?t th?i cai tr? c?a Venice,
th??ng ti?n hành nh?ng cu?c c??p phá Síp. N?m 1539 qu?n
và vì lo ng?i ?i?u x?u nh?t có th? x?y ra, ng??i Venice c?ng c?ng c?
Bài chi ti?t:
B?n ?? l?ch s? Síp c?a Kaptan Pasha thu?c ?? qu?c Ottoman,
N?m 1570, m?t cu?c t?n c?ng quy m? l?n d??i s? ch? huy c?a
v?i 60.000 qu?n ?? ??a hòn ??o này v? d??i , dù có s? kháng c? kiên quy?t c?a nh?ng ng??i d?n
và . 20.000 ng??i Nicosia b? , và m?i nhà th?, m?i c?ng trình c?ng c?ng và cung ?i?n ??u b? c??p phá. Ng??i Th? áp ??t
và cho phép các c? quan t?n giáo ???c qu?n l? các c?ng ??ng phi
c?a mình, nh?ng cùng lúc ?y ??u t? cho
nh? m?t l?c l??ng m?i gi?i gi?a ng??i Síp Thiên chúa giáo và các c? quan ???c trao kh?ng ch? quy?n t?n giáo mà c? kinh t? và chính tr?.Thu? khoá n?ng n? ?? d?n t?i nh?ng cu?c n?i lo?n, v?i x?p x? hai m??i tám cu?c kh?i ngh?a ??m máu di?n ra trong giai ?o?n 1572 và 1668, bu?c
ph?i can thi?p. Cu?c t?ng ?i?u tra d?n s? l?n c?a ?? qu?c Ottoman n?m 1831, ch? tính s? ?àn ?ng, cho bi?t có 14.983 tín ?? H?i giáo và 29.190 tín ?? Thiên chúa giáo. T?i n?m 1872, d?n s? c?a hòn ??o ?? t?ng lên 144.000 g?m 44.000 ng??i H?i giáo và 100.000 tín ?? Thiên chúa giáo.
B? máy hành chính, nh?ng kh?ng có ch? quy?n, c?a hòn ??o
n?m 1878 v?i h?u qu? c?a cu?c . Hòn ??o ti?p t?c là m?t c?n c? qu?n s? quan tr?ng c?a ng??i Anh trên nh?ng con ???ng thu?c ??a c?a h?. T?i n?m 1906, khi c?ng Famagusta ???c hoàn thành, Síp là m?t ??a ?i?m h?i qu?n quan tr?ng giám sát , con ???ng chính chi?n l??c d?n t?i ?n ?? khi ?y là thu?c ??a quan tr?ng nh?t c?a Anh. Sau
và s? liên minh c?a Th? Nh? K? v?i kh?i ,
sáp nh?p hòn ??o. N?m 1923, theo , n??c
m?i thành l?p t? b? b?t k? yêu sách nào v?i Síp và vào n?m 1925 hòn ??o ???c tuyên b? là m?t
Anh. Nhi?u ng??i Síp Hy L?p chi?n ??u trong
trong c? hai cu?c th? chi?n, v?i hy v?ng r?ng cu?i cùng Síp s? ???c th?ng nh?t v?i .[]
Tháng 1 n?m 1950 Nhà th? Chính th?ng ph??ng ??ng t? ch?c m?t cu?c tr?ng c?u d?n ?, b? c?ng ??ng ng??i Síp Th? Nh? K? t?y chay, theo ?ó 90% ng??i b? phi?u ?ng h? "enosis", có ngh?a là m?t liên minh v?i Hy L?p; t?t nhiên c?ng có nh?ng ng??i Síp Hy L?p kh?ng ??ng ? v?i enosis. Quy?n t? tr? gi?i h?n theo m?t hi?n pháp ???c c? quan hành chính Anh ??a ra nh?ng cu?i cùng b? bác b?. N?m 1955 t? ch?c
???c thành l?p, tìm ki?m ??c l?p và liên minh v?i Hy L?p th?ng qua ??u tranh v? trang. Cùng lúc ?y
(TMT), kêu g?i Taksim, hay s? ly khai, ???c thành l?p b?i nh?ng ng??i Síp Th? Nh? K? nh? m?t t? ch?c ??i tr?ng. S? h?n lo?n trên hòn ??o b? ng??i Anh dùng v? l?c ?àn áp.
Ngày 16 tháng 8 n?m 1960, Síp giành ???c ??c l?p sau m?t tho? thu?n t?i
gi?a Anh Qu?c, Hy L?p và Th? Nh? K?. Ng??i Anh gi? l?i hai
trong khi các c? s? chính ph? các v?n phòng c?ng c?ng ???c trao theo t? l? thành ph?n s?c t?c khi?n c?ng ??ng thi?u s? Th? Nh? K? có quy?n ph? quy?t th??ng tr?c, 30% trong ngh? vi?n và b? máy hành chính, và trao cho ba qu?c gia b?o l?nh các quy?n ??m b?o th?c hi?n.
N?m 1963 b?o l?c gi?a các c?ng ??ng bùng phát, m?t ph?n ???c s? b?o tr? c?a c? hai "n??c m?" v?i vi?c ng??i Síp Th? Nh? K? b? bu?c vào s?ng trong các
và l?nh ??o ng??i Síp Hy L?p T?ng giám m?c
kêu g?i m?t s? ??n ph??ng
coi ?ó là cách th?c ?? gi?m c?ng th?ng và giúp ng??i Hy L?p có quy?n ki?m soát toàn b? hòn ??o.
tham gia gi?i quy?t v?n ?? và các l?c l??ng Liên hi?p qu?c t?i Síp (UNICYP) ?? ???c tri?n khai t?i các ?i?m nh?y c?m.
n?m quy?n ? Hy L?p ??u th?p niên 1970 tr? nên b?t bình v?i chính sách c?a Makarios t?i Síp và s? thi?u v?ng m?t quá trình h??ng t?i "Enosis" ('Liên minh' trong ti?ng Hy L?p) v?i Hy L?p. M?t ph?n vì l? do này, và m?t ph?n b?i s? b?i r?i v?i s? ch?ng ??i trong n??c, h?i ??ng qu?n s? ?? t? ch?c m?t cu?c ??o chính b?i Síp ngày 15 tháng 7 n?m 1974.
???c h?i ??ng qu?n s? Hy L?p ??a lên làm t?ng th?ng Síp. Dù là m?t ng??i theo ch? ngh?a qu?c gia, ?ng ?? kh?ng tuyên b? liên minh v?i
và tuyên b? r?ng Síp s? ti?p t?c gi? ??c l?p và kh?ng liên k?t. Nh?ng
kh?ng th?y d? ch?u v?i tình hình th?c t?, vì th? h? ?? ph?n ?ng và tìm ki?m s? can thi?p c?a Anh, v?n ch?a bao gi? là c? th?. B?y ngày sau, ngày 20 tháng 7 n?m 1974, tuyên b? m?t quy?n, theo các tho? thu?n Zurich và London, ?? can thi?p và tái l?p tr?t t? hi?n pháp. Kh?ng qu?n Th? Nh? K? b?t ??u ném bom các v? trí t?i Síp, hàng tr?m lính dù ?? b? xu?ng khu v?c gi?a Nicosia và Kyrenia, n?i ng??i Síp Th? Nh? K? ???c trang b? t?t t? l?u ?? có m?t, trong khi ngoài b? bi?n Kyrenia 30 tàu Th? Nh? K? ???c b?o v? b?i các tàu khu tr?c cho ?? b? 6,000 lính và m?t l?c l??ng xe t?ng, xe t?i và các ph??ng ti?n b?c thép. Ba ngày sau, khi m?t tho? thu?n ng?ng b?n ?? ???c ??ng thu?n, Th? Nh? K? ?? cho ?? b? 30.000 lính trên hòn ??o và chi?m Kyrenia, hành lang n?i Kyrenia v?i Nicosia và qu?n Síp Th? Nh? K? c?a Nicosia. H?i ??ng qu?n s? t?i Athens và sau ?ó là Sampson Síp m?t quy?n l?c. T?i Nicosia, Glafkos Clerides n?m quy?n t?ng th?ng và tr?t t? hi?n pháp ???c tái l?p; b? ngoài là lo?i b? nguyên nh?n ng??i Th? Nh? K? ??t ra cho cu?c x?m l??c, dù ng??i Th? dù ?? có nhi?u th?ng l?i ban ??u nh? v?y khi ?ó ?? cam k?t áp d?ng chính sách t? l?u c?a h? là chia r? hòn ??o và sáp nh?p mi?n b?c Síp. Ng??i Th? s? d?ng m?t giai ?o?n v?i các cu?c ?àm phán v? v?nh - trong ?ó Th? Nh? K? ???c M? ?ng h? v? ngo?i giao, tình báo - ?? t?ng c??ng khu v?c Kyrenia và chu?n b? cho giai ?o?n th? hai c?a cu?c x?m l??c, b?t ??u ngày 14 tháng 8 và d?n t?i vi?c chi?m ?óng Morphou, Karpasia, Ammochostos và Mesaoria. S? can thi?p qu?n s? c?a Th? Nh? K? ???c
bí m?t ?ng h? và . Ng??i Hy L?p th?ng báo s? thành l?p c?a m?t nhóm bán qu?n s?
m?i nh?m ch?ng l?i nh?ng k? x?m l??c nh?ng ?i?u này ?? cho th?y s? ph?n tác d?ng, khi?n vi?c tr?c xu?t ng??i Hy L?p kh?i các vùng do Th? Nh? K? chi?m ?óng càng di?n ra nhanh h?n. V?i s? l??ng thua kém hoàn toàn, các l?c l??ng Hy L?p kh?ng th? ch?ng l?i s? ti?n qu?n c?a Th? Nh? K?. Vùng
ch? thoát kh?i s? chi?m ?óng nh? nó n?m sau khu v?c C?n c? có Ch? quy?n Anh, n?i ng??i Th? vì c?n th?n ?? kh?ng x?m chi?m.
M?t quan ?i?m khác cho r?ng cu?c
??n gi?n ch? có m?c ?ích h? b?
và chính ph? c?a ?ng vì th? các k? ho?ch c?a Henry Kissinger v? Síp có th? ???c th?c hi?n.
Ioannides [l?nh ??o h?i ??ng qu?n s? Hy L?p] ?? nói r?ng... ?ng kh?ng ch?c li?u mình ch? ??n gi?n có th? rút qu?n Hy L?p kh?i Síp... hay d?t khoát l?t ?? Makarios và ?? Hy L?p tho? thu?n tr?c ti?p v?i Th? Nh? K? v? t??ng lai c?a Síp. (The trial of Henry Kissinger By , 2002, p.82.)
?p l?c qu?c t? d?n t?i m?t cu?c ng?ng b?n và ? th?i ?i?m ?ó 37% ??t ?ai ?? thu?c trong vùng chi?m ?óng Th? Nh? K?, 170.000 ng??i Síp Hy L?p b? ?u?i kh?i nhà c?a ? mi?n b?c và 50.000 ng??i Síp Th? Nh? K? ph?i ra ?i theo h??ng ng??c l?i. N?m 1983 ng??i Síp Th? Nh? K? ??n ph??ng tuyên b? , và ch? ???c m?i Th? Nh? K? c?ng nh?n. T?i th?i ?i?m hi?n t?i, có 1,534 ng??i Síp Hy L?p và 502 ng??i Síp Th? Nh? K? m?t tích vì cu?c xung ??t. Các s? ki?n trong mùa hè n?m 1974 là tr?ng t?m
trên hòn ??o, c?ng nh? . Kho?ng 150.000 ng??i ??nh c? t?
???c cho là ?ang s?ng trên mi?n b?c vi ph?m vào
và nhi?u [ – ]. Sau cu?c x?m l??c và chi?m ?óng l?nh th? mi?n b?c c?a Th? Nh? K?, C?ng hoà Síp th?ng báo toàn b?
? mi?n b?c b? ?óng c?a, b?i th?c t? chúngkh?ng n?m trong quy?n qu?n l? c?a h?.
c?a n?n C?ng hoà di?n ra , ch? kh?ng ph?i v? m?t , mi?n b?c và mi?n nam ?? ?i theo nh?ng con ???ng khác nhau. C?ng hoà Síp là m?t ch? ??
?? ??t t?i m?c ?? giàu có cao, v?i n?n kinh t? bùng n? và c? s? h? t?ng t?t. Nó là m?t thành viên c?a ,
và nhi?u t? ch?c qu?c t? khác và ???c các t? ch?c này c?ng nh?n nh? chính ph? h?p pháp duy nh?t c?a toàn b? hòn ??o. Vùng kh?ng thu?c quy?n qu?n l? c?a C?ng hoà Síp, , ph? thu?c vào s? giúp ?? t? Th? Nh? K?. N? l?c l?n cu?i cùng nh?m gi?i quy?t cu?c
là . Nó ???c ng??i Síp Th? Nh? K? ?ng h? nh?ng
b?i ng??i Síp g?c Hy L?p.
Tháng 7 n?m 2006, hòn ??o tr? thành m?t thiên ???ng an toàn cho nh?ng ng??i Liban t? n?n vì cu?c xung ??t gi?a
Tháng 3 n?m 2008, m?t b?c t??ng t?ng ??ng hàng th?p k? nh? biên gi?i gi?a vùng do ng??i Síp Hy L?p qu?n l? và
c?a Liên hi?p qu?c ?? b? phá b?. B?c t??ng t?ng c?t ngang qua Ph? Ledra t?i trung t?m Nicosia và ???c coi nh? m?t bi?u t??ng m?nh m? c?a s? ph?n chia hòn ??o kéo dài 32 n?m. Ngày 3 tháng 4 n?m 2008,
???c m? c?a v?i s? hi?n di?n c?a các quan ch?c Síp g?c Th? Nh? K? và Hy L?p.
Bài chi ti?t:
Síp là m?t n?n . L?nh ??o nhà n??c và l?nh ??o chính ph? là T?ng th?ng, t?ng th?ng ???c b?u qua m?t quá trình
v?i nhi?m k? n?m n?m. Quy?n hành pháp do chính ph? ??m nhi?m và quy?n l?p pháp thu?c Ngh? vi?n trong khi nhánh T? pháp ??c l?p v?i c? nhánh l?p pháp và hành pháp.
Hi?n pháp n?m 1960 quy ??nh m?t h? th?ng chính ph? t?ng th?ng v?i các nhánh hành pháp, l?p pháp và t? pháp riêng bi?t, c?ng nh? m?t h? th?ng ki?m tra và c?n b?ng ph?c t?p, g?m m?t t? l? chia s? quy?n l?c ?? ???c tính tr??c ?? b?o v? các quy?n l?i c?a ng??i Síp Th? Nh? K?. Nhánh hành pháp, do m?t T?ng th?ng Síp Hy L?p và m?t Phó t?ng th?ng Síp Th? Nh? K? ??ng ??u. Hai ng??i này ???c các c?ng ??ng c?a mình b?u lên v?i nhi?m k? n?m n?m và m?i ng??i ??u có quy?n ph? quy?t v?i m?t s? ki?u quy?t ??nh hành pháp và l?p pháp. Quy?n l?p pháp thu?c Ngh? vi?n, v?i các ??i bi?u c?ng ???c b?u lên trên c?n b?n ??u phi?u. T? n?m 1964, sau nh?ng cu?c xung ??t gi?a hai c?ng ??ng, các gh? c?a
trong ngh? vi?n b? b? tr?ng. Ng??i Síp Th? Nh? K? t? ch?i thành l?p b? n?i v? tr??c cu?c x?m l??c Síp trong n? l?c nh?m ph?n chia C?ng hoà Síp v? pháp l?. ?i?u này là r? ràng trong báo cáo c?a T?ng th? k? Liên hi?p qu?c ? th?i ?i?m ?y. Các l?nh ??o ng??i Síp Th? Nh? K? ?? gia nh?p vào m?t l?p tr??ng c?ng r?n ch?ng l?i m?i bi?n pháp có th? khi?n các thành viên c?a hai c?ng ??ng s?ng và làm vi?c cùng nhau, hay có th? ??t ng??i Síp Th? Nh? K? vào các tình hu?ng theo ?ó h? s? ph?i ch?p nh?n quy?n l?c c?a các c? quan chính ph?. Qu? th?c, b?i gi?i l?nh ??o ng??i Síp Th? Nh? K? cam k?t coi s? chia r? v? ??a l? và t? nhiên gi?a các c?ng ??ng nh? m?t m?c tiêu chính tr?, d??ng nh? các hành ??ng ???c ng??i Síp Th? Nh? K? khuy?n khích khó có th? ???c coi là s? th? hi?n các d?u hi?u c?a m?t chính sách m?i. K?t qu? d??ng nh? là m?t chính sách t? chia r? m?t cách th?n tr?ng c?a ng??i Síp Th? Nh? K?
N?m 1974 Síp b? ph?n chia trên th?c t? thành Síp do ng??i Hy L?p ki?m soát ? hai ph?n ba hòn ??o ? phía nam và m?t ph?n ba di?n tích do
ki?m soát ? phía b?c. Ng??i Síp Th? Nh? K? cu?i cùng ?? tuyên b? ??c l?p n?m 1983 tr? thành , nh?ng ch? ???c m?i
c?ng nh?n. N?m 1985, C?ng hoà B?c Síp Th? Nh? K? ??a ra m?t hi?n pháp và t? ch?c cu?c b?u c? ??u tiên. Liên hi?p qu?c c?ng nh?n ch? quy?n c?a C?ng hoà Síp v?i toàn b? hòn ??o Síp.[]
Ngh? vi?n hi?n có 59 thành viên ???c b?u v?i nhi?m k? n?m n?m, 56 thành viên theo
và ba thành viên quan sát viên ??i di?n cho các c?ng ??ng ng??i ,
và . 24 gh? ???c chia cho c?ng ??ng
nh?ng v?n b? ?? tr?ng t? n?m 1964. M?i tr??ng chính tr? ch? y?u là cu?c tranh giành gi?a
(AKEL) c?ng s?n và
d?n ch? b?o th? và ,
(EDEK) và
trung dung.
Ngày 17 tháng 2 n?m 2008
???c b?u làm T?ng th?ng Síp và ??y là th?ng l?i b?u c? ??u tiên kh?ng ph?i thu?c m?t liên minh l?n. ?i?u này khi?n Síp tr? thành m?t trong ba qu?c gia duy nh?t trên th? gi?i hi?n có m?t chính ph?
???c b?u c? d?n ch?, hai n??c kia là
và , và là qu?c gia thành viên Liên minh Ch?u ?u duy nh?t hi?n n?m d??i s? l?nh ??o c?a phái c?ng s?n. Christofias ti?p nh?n chính ph? t?
?ng ?? n?m ch?c v? này t? tháng 2 n?m 2003.
Bài chi ti?t:
C?ng hoà Síp ???c chia thành sáu qu?n: , , , ,
B?n ?? Síp
Αμμ?χωστο? (Ammochostos)
Gazima?usa
Κερ?vεια (Keryneia)
Λ?ρνακα (Larnaka)
Larnaka/?skele
Λεμεσ?? (Lemesos)
Limasol/Leymosun
Λευκωσ?α (Lefkosia)
Π?φο? (Pafos)
Baf/Gazibaf
Síp có b?n , và toàn b? l?nh th? thu?c . Hai vùng ??u tiên là các làng
và . Vùng th? ba là Tr?m ?i?n Dhekelia, b? ng?n cách b?i m?t con ???ng c?a Anh làm hai ph?n. Ph?n phía b?c là m?t vùng ph? thu?c ? bên ngoài, gi?ng nh? hai làng trên, trong khi vùng phía nam n?m c?nh bi?n và vì th? kh?ng ph?i là m?t vùng ??t ph? thu?c ? bên ngoài, dù nó kh?ng có
riêng. Vùng ??m Liên hi?p qu?c ch?y ng??c h??ng Dhekelia và quay tr? l?i t? c?nh phía ??ng c?a nó bên ngoài , n?i v?i ph?n còn l?i c?a Dhekelia b?ng m?t hành lang ??t, và theo h??ng này vùng ??m quay v? góc phía ??ng nam c?a hòn ??o, vùng , là vùng ph? thu?c ? bên ngoài trên th?c t? ch? kh?ng ph?i .
là m?t vùng ??t ph? thu?c n??c ngoài trên th?c t? c?a vùng do chính ph? ki?m soát trên hòn ??o. ??y là th? tr?n Hy L?p Síp n?m trên
do Chính ph? B?c Síp Th? Nh? K? ki?m soát.
S? l?u ? th??ng xuyên trên s? ph?n chia hòn ??o th?nh tho?ng ??i l?t nh?ng v?n ?? . M?i d?m lan tràn trên c? vùng do Hy L?p và vùng do Th? Nh? K? ki?m soát, và vùng phía nam do Hy L?p ki?m soát ?? b? ch? trích vì vai trò c?a nó trong ngành
nh? m?t trong nh?ng con ???ng
t? . Ch? ?? ? phía b?c th?nh tho?ng b? ch? trích v? v?n ??
liên quan t?i vi?c ??i x? nghiêm kh?c v?i các t?ng biên t?p báo. Lu?t pháp v?
t?i n??c C?ng hoà v?n h?u nh? kh?ng ???c áp d?ng, và nó v?n ch?a ???c th?ng qua thành lu?n ? phía B?c. Các báo cáo v? s? ??i x? kh?ng thích ?áng v?i nh?n viên n?i ??a, ch? y?u là nh?ng c?ng nh?n nh?p c? t? , th?nh tho?ng ???c th?ng báo trên báo chí Síp Hy L?p, và là ch? ?? c?a nhi?u chi?n d?ch c?a các t? ch?c t? thi?n ch?ng phát xít .
Bài chi ti?t:
là l?c l??ng qu?n s? chính c?a C?ng hoà Síp ? phía Nam. ??y là l?c l??ng
g?m toàn b? ng??i Hy L?p, v?i các nhánh b? binh, kh?ng qu?n và h?i qu?n.
Các l?c l??ng trên b? c?a V? binh Qu?c gia Síp g?m các ??n v? sau:
S? ?oàn B? binh s? 1 (Ιη Μεραρχ?α ΠΖ)
S? ?oàn B? binh s? 2 (ΙΙα Μεραρχ?α ΠΖ)
L? ?oàn B? binh s? 4 (ΙVη Ταξιαρχ?α ΠΖ)
L? ?oàn Thi?t giáp s? 20 (ΧΧη ΤΘ Ταξιαρχ?α)
L? ?oàn H? tr? s? 3 (ΙΙΙη Ταξιαρχ?α ΥΠ)
L? ?oàn H? tr? s? 8 (VIIIη Ταξιαρχ?α ΥΠ)
L?c l??ng kh?ng qu?n g?m Phi ??i Tr?c th?ng T?n c?ng s? 449 (449 ΜΑΕ) - v?i nh?ng chi?c
và Phi ??i Tr?c th?ng T?n c?ng s? 450 (450 ME/P) - v?i nh?ng chi?c ,
và . Các s? quan cao c?p hi?n t?i g?m T? l?nh T?i cao, V? binh Qu?c gia Síp: Trung t??ng Konstantinos Bisbikas, Phó t? l?nh, V? binh Qu?c gia Síp: Trung t??ng Savvas Argyrou và Tham m?u tr??ng, V? binh Qu?c gia Síp: Thi?u t??ng Gregory Stamoulis.
Bài chi ti?t:
Síp th?c hi?n n?n
t? do d?a ch? y?u vào các ngành d?ch v? ??c bi?t là . Tr??c ??y n?ng nghi?p là ngành kinh t? quan tr?ng nh?t, thu hút 1/3 l?c l??ng lao ??ng, n?ng s?n xu?t kh?u chi?m 1/3 giá tr? xu?t kh?u c?a Síp, nh?ng nh?ng n?m g?n ??y du l?ch và d?ch v? d?n d?n chi?m v? trí quan tr?ng h?n, ?óng góp ??n 78% GDP và thu hút h?n 70% l?c l??ng lao ??ng c?a Síp. N?n c?ng nghi?p Síp nh? bé, ch? y?u là c?ng nghi?p ch? bi?n và s?n xu?t hàng tiêu dùng nh? d?t, giày dép, may m?c xu?t kh?u, ch? bi?n n?ng l?m s?n...N?m 2007, Síp ?? thu hút nhi?u v?n ??u t? chi?m h?n 20,8%
t?ng thêm ngu?n ng?n sách ??n 9,996 t? .
(GDP) c?a Síp là 25,59 t? USD tính theo qui ??i, v?i t? l? t?ng tr??ng GDP th?c 3,6%, thu nh?p tính theo ??u ng??i là 28.600 USD (2008). T? l?
là 5,1% (2008); t? l? th?t nghi?p là 3.8% (2008), n? n??c ngoài 26,12 t? USD (31/12/2007). Síp có quan h?
ch? y?u v?i các n??c ,
Kinh t? Síp khá th?nh v??ng và ?? ???c ?a d?ng hoá trong nh?ng n?m g?n ??y. Theo các ??c tính m?i nh?t c?a ,
c?a n??c này (?? ???c ?i?u ch?nh theo ) ? m?c 28.381, ? trên m?c trung bình c?a Liên minh Ch?u ?u. Síp ?? ???c l?a ch?n là m?t c? s? cho nhi?u doanh nghi?p n??c ngoài b?i c? s? h? t?ng phát tri?n cao. Chính sách kinh t? c?a Chính ph? Síp chú tr?ng t?i vi?c ??t các tiêu chí cho vi?c gia nh?p Liên minh Ch?u ?u. Ch?p nh?n ??ng
làm ti?n t? qu?c gia nh? yêu c?u v?i m?i qu?c gia m?i gia nh?p , và chính ph? Síp ?? ch?p nh?n ??ng ti?n t? m?i ngày 1 tháng 1 n?m 2008.
g?n ??y ?? ???c phát hi?n trên th?m l?c ??a gi?a Síp và Ai C?p, và nh?ng cu?c ?àm phán ?ang ???c ti?n hành gi?a
?? ??t t?i m?t tho? thu?n khai thác các ngu?n tài nguyên ?ó. Th?m l?c ??a chia tách Liban và Síp ???c cho là có tr?c l??ng
l?n. Tuy nhiên, H?i qu?n Th? Nh? K? kh?ng cho phép vi?c khai thác d?u khí trong vùng.
Kinh t? khu v?c do
chi?m ?óng (th?c t? là ) ch? y?u g?m các l?nh v?c , g?m l?nh v?c c?ng, ,
v?i các khu v?c
nh?. Kính t? ho?t ??ng trên c? s? , dù nó ti?p t?c b? ?nh h??ng b?i s? c? l?p chính tr? c?a ng??i Síp Th? Nh? K?, s? thi?u h?t ??u t? t? nh?n và chính ph?, chi phí v?n chuy?n cao, và thi?u h?t ngu?n lao ??ng có tay ngh?. Dù có nh?ng tr? ng?i nh? v?y, n?n kinh t? ?? ho?t ??ng t?t trong giai ?o?n 2003 và 2004, v?i các t? l? phát tri?n cao 9.6% và 11.4%. Thu nh?p trung bình trong khu v?c ??t $15.984 n?m 2008. S? t?ng tr??ng ???c h? tr? m?t ph?n b?i s? ?n ??nh v?ng ch?c c?a ??ng
và b?i s? t?ng tr??ng m?nh trong l?nh v?c giáo d?c và x?y d?ng. Hòn ??o ?? ch?ng ki?n m?t cu?c bùng n? du l?ch trong nhi?u n?m và cùng v?i ?ó là s? th?nh v??ng c?a th? tr??ng cho thuê c?a Síp. Ngoài ra s? t?ng tr??ng t? b?n trong m?c ?? th?nh v??ng ???c t?o ra do nhu c?u c?a các nhà ??u t? t?i ??y và nh?ng ng??i d?n ngày càng giàu lên trên hòn ??o.
Bài chi ti?t:
T?ng tr??ng d?n s? (các con s? cho toàn b? hòn ??o, ngo?i tr? kho?ng 150.000 ng??i nh?p c? Th? Nh? K? g?n ??y s?ng t?i mi?n B?c Síp).
C? c?u d?n s?.
Theo cu?c ?i?u tra d?n s? ??u tiên sau khi tuyên b? ??c l?p, ???c ti?n hành tháng 12 n?m 1960 và ? trên ph?m vi toàn b? hòn ??o, Síp có t?ng d?n s? 573.566 ng??i, v?i ng??i Síp g?c Hy L?p chi?m 77% d?n s? và ng??i Síp Th? Nh? K? chi?m 18% (ng??i s?c t?c khác chi?m 5% còn l?i). Theo cu?c ?i?u tra d?n s? g?n nh?t ti?n hành trên toàn b? hòn ??o (tháng 4 n?m 1973), d?n s? Síp là 631.778 v?i ??c tính ng??i Síp Th? Nh? K? chi?m 19% t?ng s? (kho?ng 120.000).
Các cu?c ?i?u tra d?n s? sau này ti?n hành trong giai ?o?n
sau s? ph?n chia trên th?c t? c?a hòn ??o v?i ch? s? ng??i s?ng trong vùng thu?c quy?n ki?m soát c?a Chính ph? C?ng hoà Síp, s? ng??i Síp Th? Nh? K? s?ng ? mi?n
theo ??c tính c?a S? Th?ng kê C?ng hoà Síp theo các t? l? t?ng tr??ng d?n s? và d? li?u nh?p c?. Trong cu?c ?i?u tra d?n s? cu?i cùng n?m 2001 do C?ng hoà Síp ti?n hành, d?n s? t?i vùng chính ph? ki?m soát là 703.529 ng??i. S? ng??i Síp Th? Nh? K? ? mi?n B?c Síp ???c S? Th?ng kê C?ng hoà Síp ??a ra là 87.600 ng??i, hay 11% t?ng d?n s? ???c c?ng b?.
Nh?ng ??c tính g?n nh?t c?a S? Th?ng kê Síp cho r?ng d?n s? hòn ??o này ? th?i ?i?m cu?i n?m 2006 là 867.600 ng??i, v?i 89.8% (778.700) ? vùng do chính ph? ki?m soát và 10.2% (88.900) ng??i Síp Th? Nh? K? ? mi?n B?c Síp. Tuy nhiên, ??c tính c?a C?ng hoà Síp v? s? ng??i Síp g?c Th? Nh? K? kh?ng ph?n ánh t?ng s? d?n c?a mi?n B?c Síp. Ngoài ra, S? Th?ng kê C?ng hoà Síp c?ng ??c tính r?ng 150.000-160.000 ng??i nh?p c? Th? Nh? K? (???c g?i là "ng??i ??nh c? trái phép" trong B?n tóm t?t th?ng kê n?m 2007 c?a C?ng hoà Síp, Ghi chú t?i tr. 72) ?ang s?ng ? mi?n B?c Síp, ??a s? d?n trên th?c t? c?a mi?n B?c Síp lên kho?ng 250.000 ng??i. ??c tính do C?ng hoà Síp ??a ra kh?p v?i các k?t qu? cu?c ?i?u tra d?n s? n?m 2006 do 'chính ph?' B?c Síp ti?n hành, theo ?ó t?ng d?n s? C?ng hoà B?c Síp Th? Nh? K? là 265.100 ng??i. Vì th? t?ng d?n s? Síp h?i l?n h?n 1 tri?u ng??i, g?m 778.700 ng??i ? vùng l?nh th? do chính ph? C?ng hoà Síp ki?m soát và 265.100 ng??i t?i vùng l?nh th? do chính ph? C?ng hoà B?c Síp Th? Nh? K? qu?n l?.
Síp ?? ch?ng ki?n m?t làn sóng l?n ng??i
t? các qu?c gia nh? , , và , c?ng nh? s? l??ng l?n ng??i c? trú th??ng xuyên thu?c các qu?c t?ch Nga, Anh và các qu?c gia Liên minh Ch?u ?u khác. Các c?ng ??ng ng??i Nga và
khá l?n (ch? y?u là ng??i , nh?p c? sau s? s?p ?? c?a ), , , và các qu?c gia ??ng ?u. T?i cu?i n?m 2007, kho?ng 124.000 ng??i nh?p c? ??nh c? t?i Síp, ba nhóm ng??i nh?p c? l?n nh?t là 37.000 ng??i Hy L?p, 27.000 ng??i Anh, và 10.000 ng??i Nga. Hòn ??o c?ng là n?i sinh s?ng c?a m?t c?ng ??ng thi?u s?
6,000 ng??i, m?t c?ng ??ng
kho?ng 2,000 ng??i, và nh?ng ng??i t? n?n ch? y?u ??n t? , , và . C?ng có m?t c?ng ??ng thi?u s?
Bên ngoài Síp có m?t c?ng ??ng khá l?n và th?nh v??ng ng??i Síp g?c Do thái t?i các qu?c gia khác. Hoa K?, Anh Qu?c, Hy L?p và Australia là nh?ng n??c ti?p ?ón ?a s? ng??i di c? r?i b? hòn ??o sau khi nó b? ph?n chia trên th?c t? n?m 1974. ??c bi?t t?i Anh Qu?c ??c tính có 150.000 ng??i Síp.
Bài chi ti?t:
?a s? ng??i Síp g?c Hy L?p là thành viên c?a , trong khi h?u h?t
là tín ?? . Theo Eurobarometer 2005, Síp là m?t trong nh?ng , cùng v?i Malta, Romania, Hy L?p và Ba Lan. Th?m chí T?ng th?ng ??u tiên c?a Síp, , còn là m?t . ??y c?ng là m?t trong n?m n??c duy nh?t c?a Liên minh Ch?u ?u có t?n giáo chính th?c c?a nhà n??c, (, b?n qu?c gia kia là Malta, Hy L?p, ?an M?ch và Anh Qu?c . Ngoài các c?ng ??ng Chính th?ng giáo và H?i giáo, còn có các c?ng ??ng , ,
(g?m c? ), ,
(Nghi th?c Kit? giáo phía ??ng) và
nh? t?i Síp.
Th?ng tin trong ph?n này ho?c ?o?n này kh?ng
do kh?ng ???c
Xin b?n h?y c?i thi?n ?o?n này b?ng cách b? sung
t?i các . N?u bài ???c d?ch t? Wikipedia ng?n ng? khác thì h?y chuy?n ngu?n tham kh?o t? phiên b?n ?ó cho bài này.
?? bi?t v? m?t danh sách hoàn ch?nh, xem .
Síp có h? th?ng
phát tri?n cao v?i c? h? th?ng giáo d?ng c?ng và . Ch?t l??ng cao c?a n?n giáo d?c có ???c nh? trình ?? trên m?c trung bình c?a các giáo viên nh?ng c?ng b?i th?c t? g?n 7% GDP ???c chi cho giáo d?c khi?n Síp là m?t trong ba n??c chi tiêu nhi?u nh?t cho giáo d?c trong EU cùng ?an M?ch và Thu? ?i?n. Các
nói chung ???c xem có cùng ch?t l??ng nh? các c? s? giáo d?c t? nh?n. Tuy nhiên, giá tr? c?a b?ng c?p trung h?c nhà n??c b? h?n ch? b?i th?c t? các b?ng c?p có ???c ch? chi?m kho?ng 25% ?i?m s? cu?i cùng c?a m?i m?n, 75% còn l?i do giáo viên quy?t ??nh trong h?c k?, theo m?t cách ít c?ng khai nh?t. Các tr??ng ??i h?c Síp (gi?ng nh? các tr??ng ??i h?c Hy L?p) h?u nh? b? qua toàn b? giá tr? b?ng c?p trung h?c trong vi?c ti?p nh?n. Tuy m?t b?ng trung h?c ch? là b?t bu?c khi vào tr??ng ??i h?c, vi?c ti?p nh?n ???c quy?t ??nh h?u nh? ch? trên c? s? ?i?m s? t?i các cu?c thi ??u vào tr??ng ??i h?c mà m?i ?ng c? viên ??u b? b?t bu?c ph?i tham gia. ?a s? ng??i Síp theo h?c trung h?c t?i Hy L?p, Anh, Th? Nh? K?, các tr??ng ??i h?c Ch?u ?u và B?c M?. C?n l?u ? r?ng hi?n t?i Síp có t? l? ph?n tr?m c?ng d?n
có trình ?? trung h?c cao ? EU v?i 30% tr??c c? Ph?n Lan 29.5%. Ngoài ra 47% d?n s? trong ?? tu?i 25–34 có b?ng c?p ba, cao nh?t t?i EU. Sinh viên Síp r?t ch?u khó di chuy?n, v?i 78.7% ?ang h?c t?i m?t tr??ng ?ai h?c bên ngoài Síp.
Các tr??ng cao ??ng t? và các tr??ng ??i h?c ???c nhà n??c h? tr? ?? ???c phát tri?n.
: thành l?p n?m 1989
: b?t ??u n?m 2007
: thành l?p n?m 1961 v?i tên g?i Tr??ng cao ??ng Síp và ??i tên n?m 2007
: thành l?p n?m 1981 tr??c kia g?i là I nó ??i thành tên hi?n t?i n?m 2007. T?ng c?ng có 5,000 sinh viên t?i các c? s? ? ,
Vi?n hành l?m ngh? thu?t Síp: thành l?p n?m 1995.
: thành l?p n?m 1969.
Con s? sinh viên t? n??c ngoài c?ng gia t?ng.
Bài chi ti?t:
L?ch s? ngh? thu?t Síp có th? ???c truy ngu?n g?c t? 10.000 n?m tr??c, sau s? phát hi?n m?t lo?t hình ?nh kh?c th?i
t?i các làng ?
và ,, và hòn ??o này c?ng là quê h??ng c?a nhi?u
ngh? thu?t cao t? th?i .
Bài chi ti?t:
truy?n th?ng Síp có nhi?u ?i?m chung v?i ?m nh?c d?n gian Hy L?p, g?m các ?i?u nh?y nh? , , , tatsia, và kartsilamas. Các nh?c c? g?n li?n v?i ?m nh?c d?n gian Síp là violin ["fkiolin"], ?àn lu?t ["laouto"], accordion, và sáo Síp "pithkiavlin". C?ng có m?t hình th?c th? ?m nh?c ???c g?i là "chattista", th??ng ???c trình di?n t?i các l? h?i và s? ki?n truy?n th?ng. Các nhà so?n nh?c g?n li?n v?i ?m nh?c truy?n th?ng Síp g?m , , Solon Michaelides, Savvas Salides.
t?i Síp nói chung b? ?nh h??ng b?i nh?c pop "" Hy L?p, v?i nhi?u ngh? s? nh?
n?i ti?ng r?ng r?i. Nh?c rock Síp và
"" th??ng g?n li?n v?i các ngh? s? nh?
và . Metal c?ng có nhi?u khán gi? t?i Síp, ???c th? hi?n b?i các ban nh?c nh? Armageddon, , RUST and Blynd Rev. 16:16.
Bài chi ti?t:
Các tác ph?m v?n h?c th?i c? g?m , m?t
có l? ???c sáng tác ? cu?i th? k? th? b?y tr??c C?ng Nguyên và g?n v?i tên tu?i .
Bài chi ti?t:
Các m?nh pho mát halloumi và lá b?c hà ? gi?a.
hay Hellim có ngu?n g?c ? Síp và l?n ??u tiên ???c s?n xu?t th?i
, sau ?ó tr? nên n?i ti?ng ? toàn b? . Halloumi th??ng ???c ?n v?i các mi?ng m?ng, t??i hay n??c, nh? m?t món khai v?.
H?i s?n và các món cá c?a Síp g?m , , , và . D?a chu?t và cà chua ???c s? d?ng nhi?u làm salad. Các món rau th?ng th??ng g?m khoai t?y v?i d?u olive và mùi t?y,
ng?m r??u và ,
và . Các ?? ??c s?n khác c?a hòn ??o là th?t ??p trong rau mùi kh?, các lo?i h?t và r??u, và cu?i cùng là các lo?i th?c ph?m kh? và hun khói, nh? lountza ( hun khói), th?t c?u n??ng than,
(th?t l?n và th?t gà n??ng than), và
(th?t b?m gói trong ). Pourgouri (, lúa mì xay) là món ?n carbohydrate truy?n th?ng cùng bánh mì.
Các lo?i rau c? t??i là s?n ph?m th??ng th?y trong ?m th?c Síp. Các lo?i rau th??ng ???c s? d?ng là , h?t tiêu xanh, , ??u xanh, artichoke, cà r?t, khoai t?y, d?a chu?t, lá rau di?p và lá nho, và , ??u hà lan, ,
và . Các lo?i trái c?y và qu? th??ng g?p nh?t là lê, táo, nho, cam, , , , m?m x?i, anh ?ào, d?u t?y, v?, , , lê tàu, chanh, , , , , .
Các c? quan qu?n l? th? thao t?i Síp g?m , Liên ?oàn Bóng bàn Síp, , , ,
là m?t trong nh?ng v?n ??ng viên
thành c?ng nh?t c?a Síp trên ??u tr??ng qu?c t?. ?ng là ng??i có m?t trong tr?n chung k?t Australian Open n?m 2006, và ?? vào t?i vòng bán k?t
cùng n?m ?y. T??ng t?
là m?t v?n ??ng viên
ng??i Síp sinh t?i Limassol và ?? ??t thành tích 2.35 m t?i
l?n th? 11 ???c t? ch?c t?i , n?m 2007 ?o?t huy ch??ng ??ng.
Bóng ?á là m?n th? thao ???c ?a chu?ng nh?t. Các ??i bóng n?i ti?ng g?m , , , , , ,
và . Các s?n v?n ??ng hay các ??a ?i?m thi ??u th? thao t?i Síp g?m
(l?n nh?t t?i Síp), , , ,
c?ng là s? ki?n xu?t hi?n trên l?ch thi ??u c?a .
Các t? báo g?m , , , , , , , , , ,
(trong m?t ?n b?n ??c bi?t Síp). Các kênh TV g?m , , , , , ,
Bài chi ti?t:
T?i Síp, ??ng
???c gi?i thi?u n?m 2008. Ba thi?t k? khác nhau ?? ???c l?a ch?n cho các ??ng xu c?a Síp. ?? k? ni?m s? ki?n này, m?t ??ng ti?n xu EUR5 cho m?c ?ích s?u t?p ?? ???c phát hành. ??ng xu này là m?t di s?n c?a ??ng ti?n xu k? ni?m vàng và b?c qu?c gia c? t?ng ???c l?u hành. Kh?ng gi?ng nh?ng l?n phát hành bình th??ng, các ??ng xu này kh?ng ???c s? d?ng h?p pháp t? vì nó kh?ng th? s? d?ng ? b?t k? qu?c gia nào khác ngoài Síp.
Bài chi ti?t:
???ng cao t?c A1 - Limassol
C?ng ty ???ng s?t Chính ph? Síp ?? ng?ng ho?t ??ng ngày 31 tháng 12 n?m 1951,
khác là ???ng b?, ???ng s?t và ???ng kh?ng. Trong s? 10.663 km (6.626 mi) ???ng b? t?i vùng Síp Hy L?p n?m  km (3.883 mi) ???c tr?i nh?a, và 4.414 km (2.743 mi) kh?ng tr?i nh?a. ? th?i ?i?m n?m 1996 vùng Síp Th? Nh? K? có t? l? ???ng tr?i nh?a và kh?ng tr?i nh?a t??ng t?, v?i x?p x? 1.370 km (850 mi) ???ng tr?i nh?a và 980 km (610 mi) ch?a tr?i nh?a. Síp là m?t trong b?n qu?c gia Liên minh Ch?u ?u duy nh?t theo ?ó các ph??ng ti?n l?u th?ng , m?t tàn tích c?a s? thu?c ??a hoá Anh, các qu?c gia kia là Ireland, Malta và Anh Qu?c.
Bài chi ti?t:
n?i A1 g?n Pera Chorio v?i A3 ?
n?i A1 g?n Kofinou v?i A3 ?
S? l??ng ph??ng ti?n có ??ng k?
Ph??ng ti?n t?
Xe t?i nh? (d??i 40 t?n)
Xe t?i n?ng (h?n 40 t?n)
M? t? (2 bánh)
M? t? (3 bánh)
N?m 1999, Síp có sáu s?n bay tr?c th?ng và hai s?n bay qu?c t?:
?? b? ?óng c?a t? n?m 1974 và dù s?n bay Ercan v?n ho?t ??ng nó ch? ?ón nh?ng chuy?n bay t? Th? Nh? K?. T? n?m 2006
?? ???c ?? c?p t?i trong nh?ng cu?c ?àm phán gi?a Anh, Hoa K? và EU cho nh?ng ???ng bay th?ng, v?i vi?c m? c?a tr?ng phát c?a EU, tuy nhiên nh?ng chuy?n bay th?ng qu?c t? tr?c ti?p v?n ch?a th? di?n ra.
t?i Síp b? h?n ch? b?i các d?ch v? bus t? nh?n (ngo?i tr? ), taxi, và d?ch v? taxi 'chia s?' (? ??a ph??ng ???c g?i là taxi d?ch v?). S? h?u xe t? nh?n trên ??u ng??i ??ng th? 5 th? gi?i. N?m 2006 nh?ng k? ho?ch l?n ?? ???c th?ng báo nh?m c?i thi?n và m? r?ng d?ch v? xe bus và tái c?u trúc v?n t?i c?ng c?ng trên kh?p Síp, v?i s? h? tr? tài chính c?a Ng?n hàng Phát tri?n . Các
chính c?a hòn ??o là
và c?ng , v?i ho?t ??ng v?n chuy?n hàng hoá, hành khách, và .
Các b?nh vi?n ?? th? g?m:
New General Hospital
Makario Hospital ()
New General Hospital
Limassol Old General Hospital
New General Hospital
Old General Hospital
New General Hospital
Bài chi ti?t:
, c?ng ty vi?n th?ng , ?i?u hành h?u h?t các k?t n?i
trên hòn ??o. Tuy nhiên, cùng v?i s?
g?n ??y trong l?nh v?c này, m?t vài c?ng ty vi?n th?ng t? nh?n ?? xu?t hi?n g?m , , ,
Síp là thành viên c?a: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , .
Nghiên c?u
9 trên 159
Ch? s? phát tri?n con ng??i 2004
Ch? s? phát tri?n con ng??i 2000
29 trên 177
29 trên 177
29 trên 177
Ch? s? Ch?t l??ng Cu?c s?ng Th? gi?i Index, 2005
23 trên 111
49 trên 178
20 trên 157
Ch? s? t? do báo chí th? gi?i 2005
30 trên 168
25 trên 168
Ch? s? nh?n th?c tham nh?ng 2005
Ch? s? nh?n th?c tham nh?ng 2004
37 trên 163
37 trên 158
36 trên 145
46 trên 125
31 trên 180
kh?ng x?p h?ng
?ình c?ng lao ??ng
kh?ng x?p h?ng
Globalisation Index 2006
Globalisation Index 2005
Globalisation Index 2004
kh?ng x?p h?ng
Bài chi ti?t:
Hitchens, Christopher (1997). Hostage to History: Cyprus from the Ottomans to Kissinger. Verso.  .
Brewin, Christopher (2000). European Union and Cyprus. Eothen Press.  .
Dods, Clement (ed.) (1999). Cyprus: The Need for New Perspectives. The Eothen Press.  .
Durrell, Lawrence (1957). Bitter Lemons. Faber and Faber.  .
Faustmann, Hubert and Nicos Peristianis (2006). Britain and Cyprus: Colonialism and Post-Colonialism, . Bibliopolis.  .
Gibbons, Harry Scott (1997). The Genocide Files. Charles Bravos Publishers.  .
Hannay, David (2005). Cyprus: The Search for a Solution. .  .
Ker-Lindsay, James (2005). EU Accession and UN Peacemaking in Cyprus. Palgrave Macmillan.  .
Ker-Lindsay, James and Hubert Faustmann (2009). The Government and Politics of Cyprus. Peter Lang.  .
Leventis Yiorghos, (2002). Cyprus: The Struggle for Self-Determination in the 1940s. Peter Lang.  .
Leventis Yiorghos, Murata Sawayanagi Nanako, Hazama Yasushi (2008). Crossing Over Cyprus. Research Institute for Languages and Cultures of Asia and Africa (ILCAA) Tokyo University of Foreign Studies (TUFS).  .
Mirbagheri, Farid (1989). Cyprus and International Peacemaking. Hurst.  .
Nicolet, Claude (2001). United States Policy Towards Cyprus, . Bibliopolis.  .
Oberling, Pierre (1982). The Road to Bellapais. Columbia University Press.  .
O'Malley, Brendan and Ian Craig (1999). The Cyprus Conspiracy. .  .
Palley, Claire (2005). An International Relations Debacle: The UN Secretary-General's Mission of Good Offices in Cyprus, . Hart Publishing.  .
Papadakis, Yiannis (2005). Echoes from the Dead Zone: Across the Cyprus Divide. .  .
Plumer, Aytug (2003). Cyprus, 1963-64: The Fateful Years. Cyrep (Lefkosa).  .
Richmond, Oliver (1998). Mediating in Cyprus. Frank Cass.  .
Richmond, Oliver and James Ker-Lindsay (eds.) (2001). The Work of the UN in Cyprus: Promoting Peace and Development. Palgrave Macmillan.  .
Tocci, Nathalie (2004). EU Accession Dynamics and Conflict Resolution: Catalysing Peace or Consolidating Partition in Cyprus?. Ashgate.  .
Anastasiou, Harry (2008). Broken Olive Branch: Nationalism Ethnic Conflict and the Quest for Peace in Cyprus. Syracuse University Press.  .
. IMF, World Economic Outlook Database, October 2008.
Invest in Cyprus website - figures do not include tourism to the occupied North
(click on Historical review)
. Imf.org.
Jacob M. Landau (1979). Johnson's 1964 letter to Inonu and Greek lobbying of the White House. Hebrew University of Jerusalem, Leonard Davis Institute for International Relations.
. Countrystudies.us. 21 tháng 12 n?m 1963.
Mallinson, William (30 tháng 6 n?m 2005). . I. B. Tauris. tr. 81.  .
l?u tr? ngày 24 tháng 5 n?m 2012.
According to Article 1 and Annex A of the Treaty of Establishment of the Republic of Cyprus - see
Fisher, Fred H. Cyprus: Our New Colony And What We Know About It. London: George Routledge and Sons 1878, pp. 13-14.
Les ?les des Princes, banlieue maritime d'Istanboul: guide touristique - Page 136 by Ernest Mamboury
Encyclopedia of Freemasonry Part 1 and Its Kindred Sciences Comprising the Whole Range of Arts … - Page 25
. Thegreatstory.org.
. BBC News. 25 tháng 6 n?m 2009.
Wade, Nicholas, "", , ,
Walton, Marsha (9 tháng 4 n?m 2004). . CNN.
The World Book Encyclopedia - Page 1207 by World Book
, U.S. Library of Congress
"Memalik-i Mahrusa-i Sahanede 1247 senesinde mevcut olan nufus defteri",
library, ms.kat d-8 no:8867.
Osmanli Nufusu
and Die V?lker des Osmanischen by Ritter zur Helle von Samo.
Caesar V. Mavratsas, , cyprus-conflict.net
(), cyprus-conflict.net[]
O'Malley, B Ian Craig (1999). . I.B.Tauris. tr. 170.  
v? tho? thu?n ??t ???c v?i Th? tr??ng ngo?i giao M? , phái viên c?a , v? vi?c ?ng h? s? can thi?p qu?n s? c?a Th? Nh? K? t?i Síp. July 1974.
v? quy?t ??nh c?a
nh?m ch?t d?t v?n ?? Síp, tháng 5 n?m 1974.
, Cyprus Mail
, Cyprus Mail
Xinhua (21 tháng 7 n?m 2006). . .
, BBC News
article published on
Website, 3 tháng 4 n?m 2008
Quotation from March 1999 report submitted by Cyprus in the framework of the Convention for the Protectino of Mational Minorities citing , 10 tháng 6 n?m 1965
DotNetNuke. . Diko.org.cy.
. Europa.eu.
Jean Christou, ,
Jacqueline Theodoulou, ,
, international Press Institute, 9 tháng 1 n?m 2007
, Hellenic Resources network
. Asylumlaw.org.
. Republic of Cyprus. www.cyprus.gov.cy.
l?u tr? ngày 27 tháng 9 n?m 2007.
List of countries by future GDP (PPP) per capita estimates
. AP/International Herald Tribune (). 30 tháng 1 n?m 2007.
. The Daily Star. 25 tháng 11 n?m 2008.
, TRNC State Planning Organization.
. Property Abroad. . 10 tháng 11 n?m 2008.
, Library of Congress, Washington, DC, 1991.
, Republic of Cyprus, Statistical Service, Report No. 53
. Cia.gov.
Robinson, R. K. – Tamime, A. Y. (1991). Feta and Related Cheeses. Woodhead Publishing. tr. 144.  . “Halloumi is a semi-hard to hard, unripened cheese that, traditionally, is made from either sheep's milk or goat's milk or a mixture of the two. Although the cheese has its origins in Cyprus, it is widely popular throughout the Middle East, and hence many countries have now become involved with its manufacture.”
Murdoch Books Pty Limited (2005). Essential Mediterranean. Murdoch Books. tr. 21.  . “HALOUMl Originating in Cyprus, this salty, semi-hard sheep's milk cheese is a popular table cheese”
Goldstein, Darra – Merkle, Kathrin – Parasecoli, Fabio – Mennell, Stephen - Council of Europe (2005). Culinary cultures of Europe: identity, diversity and dialogue. Council of Europe. tr. 121.  . “Most culinary innovations in the Cypriot cuisine occurred during the Byzantine era… Experimentation with dairy products resulted in the now-famous halloumi and feta cheese.”
. . 6 tháng 11 n?m 2006.
. Cia.gov. 18 tháng 12 n?m 2008.
. Ec.europa.eu.
. www.stateofworldliberty.org.
. United Nations Development Program. hdr.undp.org. 2006.
. United Nations Development Program. hdr.undp.org.
(PDF). The Economist (). 2005.
. www.le.ac.uk.
. Heritage Foundation & The WSJ. www.heritage.org. 2007.
. Reporters Without Borders. www.rsf.org. 2006.
l?u tr? ngày 2 tháng 11 n?m 2006.
. Reporters without Borders. www.ref.org. 2005.
l?u tr? ngày 27 tháng 12 n?m 2005.
. Transparency International. www.transparency.org. 2006.
(PDF). Transparency International. www.transparency.org. 2005.
(PDF). 2004.
(PDF). World Economic Forum. www.weforum.org. 2006.
. International Monetary Fund.
(PDF). Yale and Columbia University. www.yale.edu. 2005.
. Nation Master. .
(PDF). A.T. Kearney/FOREIGN POLICY. . 2006.
(PDF). A.T. Kearney/FOREIGN POLICY. . 2005.
(PDF). A.T. Kearney/FOREIGN POLICY. . 2004.
 Bài vi?t này k?t h?p
t? website hay th? m?c thu?c Library of Congress Country Studies.
 Bài vi?t này k?t h?p
t? website hay th? m?c thu?c .
Wikimedia Commons có thêm th? lo?i hình ?nh và ph??ng ti?n truy?n t?i v?
, có m?t s? b?n ?? liên quan ??n Cyprus.
có ch? d?n du l?ch v?
Chính ph?
Th?ng tin chung
trên trang c?a .
from UCB Libraries GovPubs
information from the
includes Background Notes, Country Study and major reports
Xu?t b?n chính th?c
The Republic of Cyprus Press and Information Office,
www, By (6 tháng 1 n?m 2009). . . Non-affiliated news website focusing mainly on the effect of globalisation and foreign interests on the Cyprus problem
: Th? lo?i ?n: